Dynamiczna wymiana oleju. Hit czy kit?

PORÓWNANIE METOD. DYNAMICZNA WYMIANA OLEJU VS STATYCZNA

Statyczna wymiana oleju polega na spuszczeniu oleju z miski olejowej oraz niewielkiej jego ilości, która spłynie grawitacyjnie z układu. Pozostały olej zalega w sprzęgle w sprzegłach, pompie oleju, chłodnicy, przewodach oraz przekładni hydrokinetycznej. W praktyce oznacza to, że przy metodzie statycznej w zależności od typu skrzyni udaje się wymienić 40–60% oleju znajdującego się w skrzyni. Metodą statyczną nie wymienimy całego oleju, tylko mieszamy stary zużyty olej z nowym. Takie „odświeżenie” może być skuteczne w przypadku regularnych wymian oleju od nowości co 30–60 tys. km. W przypadku wymiany statycznej trzeba mieć pewność, jaki olej znajduje się w skrzyni biegów. Zmieszanie olejów o różnych parametrach może prowadzić do jej uszkodzenia lub pogorszenia jakości pracy skrzyni biegów. Dynamiczna wymiana oleju polega na wpięciu się w obieg oleju automatycznej skrzyni biegów za pomocą maszyny do dynamicznej wymiany oleju, np. Mahle FluidPro ATX280. Proces wymiany odbywa się przy uruchomionym silniku. Maszyna do dynamicznej wymiany oleju Mahle FluidPro ATX-280 odbiera zużyty olej, kóry jest wypompowywany przez pompę oleju skrzyni biegów, waży go i w tym samym momencie automatycznie podaje taką samą ilość świeżego oleju. Podczas procedury dynamicznej wymiany cały czas utrzymujemy właściwy poziom oleju. Metoda dynamiczna umożliwia wymianę do 100% oleju znajdującego się w skrzyni biegów oraz umożliwia przepłukanie całego układu detergentem w celu pozbycia się zalegających osadów.

WYMIANA STATYCZNA vs WYMIANA DYNAMICZNA

  • Wymiana ok 40–60% oleju w zależności od typu skrzyni
  • Wymiana do 100% oleju
  • Wypłukanie zanieczyszczeń z całego układu
  • Możliwość zastosowania detergentów ułatwiających wypłukanie zanieczyszczeń

OLEJ ATF

Automatyczna skrzynia biegów to jeden z najbardziej skomplikowanych elementów współczesnego samochodu. Poprawna eksploatacja i obsługa serwisowa skrzyni jest niezbędna, jeżeli zależy nam na jej długiej i bezawaryjnej pracy. Decydujące znaczenie ma tutaj jakość oleju, którego zadaniem jest m.in. smarowanie elementów przekładni i chłodzenie podzespołów. Olej ATF pełni również funkcję medium transmisji energii w siłownikach hydraulicznych i konwerterze. Przyspieszone zużycie i utrata parametrów oleju ATF może wystąpić z następujących powodów:

  • Niewłaściwej eksploatacji skrzyni biegów, jazdy w górach, jazdy z obciążonym bagażnikiem dachowym i autem zapakowanym „po dach”, holowania przyczepy.
  • Nadmiernego obciążenia cieplnego i mechanicznego skrzyni, spowodowanego np. szybką jazdą po autostradzie czy jazdą sportową.
  • W wyniku zanieczyszczenia oleju ATF produktami zużycia części powstałymi w trakcie pracy elementów ciernych skrzyni.
  • Na skutek degradacji oleju zmieniają się jego właściwości: zmniejsza się lepkość, własności smarne, własności myjące itp. Skutkiem czego jest przyspieszone zużycie skrzyni.

ZALECENIA PRODUCENTÓW VS FAKTY

Niektórzy producenci samochodów w swoich zaleceniach serwisowych podają informację „jeden olej na całe życie skrzyni” lub „skrzyni nie naprawia się”. Pominięcie wymiany oleju ATF w zaleceniach serwisowych najczęściej wynika z podejścia przez producentów do automatycznych skrzyń biegów podobnie jak do części podlegającej standardowemu zużyciu, którą należy wymienić przy przebiegu ok. 150–200 tys. km.

BADANIE JAKOŚCI OLEJU ATF

Firma Sosnowski postanowiła sprawdzić, jak olej ATF „trzyma” parametry podczas długotrwałej eksploatacji skrzyni biegów oraz jaka jest różnica w jakości oleju po wymianie statycznej i dynamicznej. W celu zbadania skuteczności wymiany oleju dwukrotnie pobrano próbki oleju przy przebiegu ok. 164 tys. km w samochodach grupy VAG, GM oraz w Hondzie. Pierwsza próbka została pobrana po przeprowadzeniu wymiany metodą tradycyjną i przejechaniu kilku kilometrów, druga chwilę później po przeprowadzeniu wymiany metodą dynamiczną. Uśrednione wyniki dla pojazdów biorących udział w badaniu przedstawia powyższy wykres. Możemy zaobserwować, że po przeprowadzeniu wymiany oleju metodą tradycyjną nastąpił wyraźny spadek poziomu zanieczyszczenia oleju związkami metali powstałymi w wyniku zużywania elementów skrzyni. Ilość zanieczyszczeń w pobranych próbkach zbliżyła się do norm ustalonych przez producentów skrzyni. Nietrudno sobie jednak wyobrazić, że po przejechaniu kilku tysięcy km normy te szybko zostaną przekroczone. Dopiero wymiana oleju metodą dynamiczną doprowadziła do spadku poziomu zanieczyszczeń, który gwarantuje jej bezproblemową pracę przez kolejne kilkadziesiąt tysięcy kilometrów. W kolejnym badaniu pobrano próbki oleju w regularnie serwisowanym pojeździe z grupy VAG przy przebiegach: 158 tys. (bezpośrednio po wymianie dynamicznej), 172 tys., 185 tys. km. W tym okresie nie wymieniano oleju ATF. Następnie przy przebiegu 215 tys. km pobrano jedną próbkę oleju przed wymianą, dokonano wymiany dynamicznej oraz ponownie pobrano próbkę oleju. Wyniki badań laboratoryjnych okazały się jednoznaczne. Im wyższy przebieg pojazdu, tym wyższe stężenie zanieczyszczeń w oleju ATF oraz spadek istotnych parametrów oleju jak lepkość czy indeks PQ. W efekcie następuje szybsze zużywanie elementów ruchomych skrzyni. Na podstawie wykresu przedstawiającego poziom zanieczyszczenia oleju ATF związkami miedzi, żelaza, cyny, glinu (aluminium) i krzemu, obserwujemy wzrost zanieczyszczeń wraz ze wzrostem przebiegu pojazdu. Zawartość zaobserwowanych produktów zużycia może mieć następujące pochodzenie:

  • żelazo – koła zębate, wał, łożyska i/lub obudowa;
  • glin (aluminium) – konwerter momentu obrotowego, osłony, obudowy zespołów, łożyska ślizgowe;
  • miedź – tarcze, sprzęgła, łożyska, okładziny hamulcowe, chłodnica oleju;
  • cyna – łożyska, sprzęgło.

Wraz ze wzrostem przebiegu zaobserwowano znaczący wzrost Indeksu PQ wskazującego nam zawartość cząstek stałych ferromagnetycznych. Indeks PQ jest wskaźnikiem ogólnym zanieczyszczeń oleju wszystkimi metalami przewodzącymi prąd. Im wyższy wskaźnik, tym większa ilość drobin pierwiastków przewodzących prąd. Również w przypadku lepkości oleju widać wyraźny spadek wraz z rosnącym przebiegiem. Nie odnotowano natomiast jednoznacznej zależności zawartości wody w oleju. Ilość wody w przypadku tego pojazdu była cały czas na bardzo niskim poziomie, a jej wartość raz spadała, a innym razem rosła. Można tłumaczyć porą roku, podczas której dokonano pomiaru i wilgotnością powietrza. Z powyższych badań jasno wynika wyraźne pogorszenie istotnych parametrów oleju wraz ze wzrostem przebiegu. Wymiana statyczna poprawia parametry oleju, jednak dopiero przeprowadzenie wymiany oleju metodą dynamiczną przywróciło parametry oleju do poziomu, który gwarantuje długą i bezawaryjną pracę skrzyni.

JAK CZĘSTO NALEŻY WYMIENIAĆ OLEJ W SKRZYNI BIEGÓW ?

Firma Sosnowski od ponad 25 lat zajmuje się naprawą automatycznych skrzyń biegów. Na podstawie zdobytego doświadczenia zaleca następujące okresy wymiany oleju ATF w zależności od typu skrzyni.

Klasyczne automaty AT (Automatic Transmission) – wymiana oleju co ok. 60 tys. km (zależna od sposobu eksploatacji) – dość popularna skrzynia zbudowana na bazie przekładni planetarnych oraz z przekładni hydrokinetycznej. Za zmianę biegów odpowiedzialny jest sterownik skrzyni biegów. Starsze modele nie miały żadnej elektroniki, nowsze tzw. mechatroniki, wyposażone są w zawory hydrauliczne, elektryczne i sterowniki elektroniczne.

Skrzynie bezstopniowe CVT (Continuously Variable Transmission) – wymiana oleju co ok. 30 tys. km (zależna od sposobu eksploatacji) – wyróżnia się spośród innych przekładni brakiem ustawialnych przełożeń. Zmiany przełożenia odbywają się za pomocą hydrauliki i przekładni pasowej. Zmianie ulegają średnice, na jakich toczy się pas albo łańcuch. Ten rodzaj przekładni montowany raczej do aut miejskich (nie nadaje się do aut sportowych), stosowany m.in. w Audi (Multitronic), Toyotach (CVT) oraz Nissanach.

Skrzynie dwusprzęgłowe DSG (Direct Shift Gearbox) – wymiana oleju w skrzyniach z tzw. sprzęgłem mokrym co ok. 60 tys. km (zależna od sposobu eksploatacji) – jej działanie opiera się o współpracę dwóch niezależnych równoległych przekładni z osobnymi sprzęgłami. Jedna odpowiada za biegi parzyste i wsteczny, a druga za biegi nieparzyste. Daje możliwość załączenia dwóch przełożeń jednocześnie, przy czym jedno przekazuje moment na koła, natomiast drugie jest już przygotowane do załączenia.

Skrzynie zautomatyzowane ASG (Automated Shift Gearbox) – manualna skrzynia biegów, w której zmiana przełożeń odbywa się za pomocą mechanizmu, modułu oraz siłownika (tzw. manual z robotem zmieniającym biegi). W przypadku skrzyń tego typu, z uwagi na ich podobieństwo pod względem mechanicznym do skrzyń manualnych, dynamiczna wymiana oleju jest niemożliwa.

WNIOSKI

Zużycie oleju i utrata właściwych parametrów prowadzi do pogorszenia się pracy skrzyni biegów, co przyspieszy jej zużycie i wpłynie na jakość podróży. Prawidłowa eksploatacja i serwis automatycznej skrzyni biegów istotnie wpływa na wydłużenie okresów jej bezawaryjnej pracy. Zrealizowane przez firmę Sosnowski badania wykazuja na występowanie korelacji pomiędzy ilością zanieczyszczeń produktami zużycia w oleju ATF a okresem pomiędzy wymianami oleju metodą dynamiczną. Dynamiczna wymiana oleju to obecnie najlepsza metoda serwisowania oleju w automatycznej skrzyni biegów. Usługa dynamicznej wymiany oleju jest dostępna m.in. w autoryzowanych serwisach Lexus, BMW, Opel, w ofercie sieci serwisowych Bosch, Pro-Line oraz niezależnych stacjach i warsztatach. Wyszukiwarka warsztatów oferujących dynamiczną wymianę oleju znajduje się na stronie https://atf-dynamicznie.pl/workshops

 

Przetarta Panewka - przykład uszkodzeń, których można było uniknąć regularnie wymieniając olej ATF
Przetarte koła stożkowe - przykład uszkodzeń, których można było uniknąć regularnie wymieniając olej ATF
Zużyte tarczki przykład uszkodzeń, których można było uniknąć regularnie wymieniając olej ATF

Twoja lista produktów

po zamknięciu, znajdziesz listę zawsze w dolnym prawym rogu ekranu

Twoja lista jest pusta. Uzupełnisz ją, klikając przycisk "Zapytaj o ofertę" na karcie produktu.

Aby wysłać zapytanie podaj dane:

niewymagane
prosimy Cię o kod pocztowy, aby skierować Twoje zapytanie do właściwego doradcy
0